Fuqizimi i Zërave të Rinj: Ndërtimi i një Brezi të Ri Gazetarësh për Dialog dhe Mirebesim

Ngritja e kuadros së gazetarëve të rinj dhe fuqizimi i të rinjve për të përmirësuar dialogun dhe besimin përmes krijimit dhe promovimit të narrativave pozitive të bazuara në fakte dhe barazinë gjinore në sferën publike dhe mediatike.

Narrativat përçarëse që po shpërndahen nëpër platforma të ndryshme mediatike në Ballkanin Perëndimor, përfshirë Kosovën, dëmtojnë paqen, kohezionin shoqëror dhe stabilitetin në rajon. Duke reflektuar trendet globale, diskurset etnike apo nacionaliste kanë potencialin të ndikojnë negativisht marrëdhëniet e mira fqinjësore në shumë fusha.

Është në këtë kontekst që është dizajnuar projekti Rinia për Gjithpërfshierje Barayi dhe Mirbesim (nga anglishtja: Youth 4 Inclusion, Equality & Trust" (Y4IET). Ky projekt është një nismë rajonale e përbashkët e OKB-së që fuqizon të rinjtë të angazhohen në narrativë konstruktive dhe të bazuara në fakte, të forcojnë besimin, dialogun ndërkulturor, diversitetin, barazinë gjinore dhe mirëkuptimin e ndërsjellë në Ballkanin Perëndimor.

Duke njohur nevojën për zbatimin e ndërhyrjeve të qëndrueshme me të rinj të fuqizuar për të trajtuar gjuhën e urrejtjes dhe narrativat përçarëse, projekti në Kosovë përdori Metodologjinë e Rekrutimit të Vullnetarëve të OKB-së për të angazhuar dhe trajnuar 10 të rinj vullnetarë nga komunitetet nëpërmjet praktikave në organizata mediatike multikomunitare. Nga këta të rinj (7 gra), pesë ishin nga komuniteti shqiptar i Kosovës dhe pesë nga komunitete minoritare, përfshirë përfaqësues nga komunitetet serbe, ashkali dhe rome.

Gjatë lansimit të Programit për Gazetarët e Rinj, znj. Arnhild Spence, Koordinatorja për Zhvillim e OKB-së në Kosovë, shprehu kënaqësinë për takimin me gazetarët e rinj: "këta mendje të ndritura po udhëheqin rrugën drejt ndërtimit të paqes dhe zhvillimit të qëndrueshëm në Kosovë. Me mbështetje nga Programi i Ndërtimit të Paqes i OKB-së, ata janë bashkuar me UNFPA, UNDP dhe Vullnetarët e OKB-së për të përfituar të gjitha komunitetet, gazetarinë dhe zhvillimin e paqes," theksoi znj. Spence.

Suksesi i kësaj nisme ishte i tillë që gjashtë nga dhjetë vullnetarët e rinj vazhduan të punojnë në organizatat mediatike, duke prodhuar përmbajtje mediatike, ndërsa katër të tjerët u bashkuan me Projektin e UNDP-së për Dezinformimin dhe Dezinformimin e Bazuara në Gjini, i financuar nga Fondet e UNDP-së, ku gjithashtu u angazhuan 10 vullnetarë të rinj/gazetarë në platforma të ndryshme mediatike për të luftuar dezinformimin dhe narrativat e ndarjes gjinore. Tre nga këta dhjetë vullnetarë bashkëpunuan me Qendrën Rajonale të UNDP-së në Stamboll (IRH), duke harmonizuar aktivitetet në Kosovë me nismat rajonale për një qasje të integruar ndaj integritetit të informacionit. Kjo strategji me kosto të ulët edukoi gazetarë të rinj të aftë, duke rritur ndikimin e projektit Y4IET përtej objektivave të tij fillestare, dhe duke vendosur një përgjigje proaktive ndaj narrativave përçarëse dhe gjuhës së urrejtjes në mediat, përmes gazetarëve të aftë të rinj dhe bashkëpunimit me mediat dhe akademinë.

Një nga arritjet kryesore të këtij angazhimi ishte krijimi i dhjetëra produkteve mediatike në formën e tregimeve ekspozuese, artikujve, dokumentarëve dhe verifikimit të fakteve në media që promovuan narrativë pozitive dhe sfiduan stereotipet gjinore dhe pabarazinë gjinore. Këto produkte mediatike u identifikuan dhe u udhëhoqën nga gazetarët e rinj, duke paraqitur të rinjtë si agjentë të ndryshimit, pavarësisht nga gjinia apo etnia, të cilët ndikuan në shoqëri përmes tregimeve pozitive.

Angazhimi i 10 vullnetarëve/gazetarëve të rinj të UNV-së me projektin pati një 'efekt dëbore', pasi puna e tyre mbuloi rezultate dhe komponentë të tjerë të projektit Y4IET, siç janë ato që lidhen me përfshirjen dhe fuqizimin e të rinjve me aftësi të kufizuara përmes programeve sportive unifikuese, barazinë gjinore, edukimin Y-Peer dhe trajnime për ndërhyrjen e dëshmitarëve. “Gjuhët përbëjnë notat e ndryshme të kulturës, historisë dhe identitetit tonë. Një shoqëri që kujdeset për të gjitha gjuhët e saj është një galeri pasurish të pandara, ku çdo fjalë zbulon ngjyrën dhe zërin e saj”, thotë Laureta Sopa, një nga vullnetaret e UNV-së nga komuniteti shqiptar i Kosovës, tani duke punuar në Zyrën për Informim Publik të Zyrës së Kryeministrit.

Angazhimi i vullnetarëve të UNV-së gjithashtu ndihmoi në amplifikimin e zërave të rinj në Asamblenë e Pestë Rinore të OKB-së në Prishtinë, përfshirë zërat e delegatëve rinorë rajonalë të projektit: "Çdokush ka stereotipet dhe paragjykimet e veta për të tjerët, deri kur vijnë në kontakt të drejtpërdrejtë... dhe kuptojnë se jo gjithçka është ashtu si duket dhe si na e paraqet media”, vërejti Tijana Ristovska nga Maqedonia e Veriut.

Për më tepër, ndikimi i këtij projekti nuk ishte i kufizuar vetëm në sektorin e medias, por gjithashtu shtrihej në fushat e arsimit, kulturës dhe sportit. Përmes këtyre përpjekjeve, të rinjtë kontribuuan në ndërtimin e narrativave pozitive që promovuan tolerancën ndër-etnike dhe përfshirjen sociale në Kosovë, duke amplifikuar histori pozitive që reflektojnë ndryshime të rëndësishme në marrëdhëniet midis komuniteteve të ndryshme.

Ky angazhim i gazetarëve të rinj tregon fuqinë transformuese të zërit rinor në proceset e ndërtimit të paqes dhe luftën kundër dezinformimit, duke forcuar rëndësinë e përfshirjes së tyre në çështjet sociale të ditës. “Le ta përdorim median sociale për të ndihmuar dhe frymëzuar, jo për të përhapur urrejtje dhe konflikt”, thotë Emilja Stajonevic, një nga vullnetaret/gazetaret e reja nga komuniteti serb i Kosovës. Jasir Misini, një nga vullnetarët/gazetarët e rinj nga komuniteti rom i Kosovës, tani duke punuar me radion "Zëri i Romëve" në Prizren, beson se "Kur ne bashkohemi për të zbuluar dhe zhvilluar talentin tonë, mund të krijojmë një vizion të përbashkët që çon drejt një të ardhme më të ndritur dhe më të begatë për të gjithë".