OKB në Kosovë

Referencat për Kosovën do të kuptohen në kontekst të Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit (1999).

Ekipi i Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNKT) përbëhet nga entitete, agjenci dhe fonde  të OKB-së me staf nga Kosova dhe jashtë saj, të gjithë thellësisht të përkushtuar ndaj Agjendës 2030 me ekspertizën e tyre unike.

Si nëpunës civilë ndërkombëtarë, puna jonë siguron që askush, qoftë në nivel lokal apo ndërkombëtar, të mos mbetet prapa në ndjekjen e zhvillimit të qëndrueshëm. Ekipi ynë beson se kjo arrihet përmes një qasjeje të bazuar në të drejtat që eliminon varfërinë, mbështet shëndetin dhe arsimin dhe rrit në mënyrë të qëndrueshme një ekonomi të lulëzuar duke mbrojtur planetin tonë..

UNKT është një ombrellë për këto ndërhyrje. Kryesuesi ynë, Koordinatori i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDC), lehtëson dialogun e brendshëm dhe koordinon ekipin tonë për të siguruar që përpjekjet tona bashkëpunuese të kenë një ndikim efikas dhe efektiv në Kosovë.

Ekipi ynë, me partnerë në qeveri, shoqërinë civile dhe sektorin privat, e harmonizon të gjithë punën tonë me Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm të OKB-së (SDGs). Pavarësisht këtij vizioni të përbashkët, ne nuk marrim vendime për politika apo programe në emër të organizatave individuale. Zhvillimi i qëndrueshëm mbetet një objektiv qendror i ekipit tonë dhe një themel i angazhimeve tona, në nivel lokal dhe ndërkombëtar.

Kjo Kornizë e Bashkëpunimit për Zhvillim të Qëndrueshëm të Kombeve të Bashkuara 2021-2025 (Korniza e Bashkëpunimit) artikulon bashkëpunimin e sistemit të zhvillimit të Kombeve të Bashkuara me institucionet dhe partnerët e Kosovës gjatë pesë viteve të ardhshme. E mbështetur nga analiza solide e sfidave kryesore sociale, ekonomike dhe mjedisore, Korniza e Bashkëpunimit synon të mbështesë progresin drejt zhvillimit të qëndrueshëm në Kosovë, të ankoruar rreth Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm (OZHQ) në përputhje me prioritetet e qeverisë dhe integrimit rajonal. Shkurtimisht, Korniza e Bashkëpunimit shpreh aspiratat kolektive për një zhvillim të qëndrueshëm të begatë dhe gjithëpërfshirës  për Kosovën.

Që nga përfundimi i konfliktit në vitin 1999 dhe shpallja e pavarësisë në vitin 2008, Kosova ka bërë përparim të dukshëm në aspektin e stabilitetit, demokratizimit, sundimit të ligjit dhe qeverisjes, si dhe rindërtimit ekonomik. Perspektiva e integrimit në Bashkimin Evropian (BE) paraqet stimuj të mëtejshëm për ruajtjen e paqes dhe zhvillimit të përshpejtuar dhe të qëndrueshëm, pavarësisht nga shumë sfida të vazhdueshme si progresi i kufizuar në reformat në fushat e administratës publike dhe administrimit të drejtësisë, si dhe zbatimi i legjislacionit për të drejtat e njeriut dhe strategjive.

Ky procesi solli përpunimin e Kornizës së Bashkëpunimit kërkoi konsultime të gjera me palët kryesore të interesuara midis institucioneve qeveritare, organizatave të shoqërisë civile dhe komunitetit ndërkombëtar, me qëllim identifikimin e fushave me potencialin më të madh për zhvillim transformues dhe gjithëpërfshirës, duke përfituar plotësisht nga avantazhi krahasues i Kombeve të Bashkuara. . Rrjedhimisht, pesë zgjidhje katalitike zhvillimi për vitin 2030 u materializuan, të përafruara me fushat kyçe të Strategjisë Kombëtare të Zhvillimit 2021-2030 dhe Programit të Qeverisë 2020-2030, siç përshkruhet më poshtë.

Fushat prioritare

Zbatimi i këtyre prioriteteve do të udhëhiqet nga parimet kryesore të mos lënies së askujt prapa (LNOB); një qasje e bazuar në të drejtat e njeriut; barazia gjinore dhe fuqizimi i grave; (UNKT) do të fokusohet në ofrimin e këshillave për politikat, asistencën teknike, zhvillimin e kapaciteteve, shfrytëzimin e partneriteteve dhe burimeve, mobilizimin social, ndërmjetësimin e njohurive, dhe pilotimin dhe shkallëzimin e inovacioneve bazuar në prova.

Me synimin për të siguruar një zbatim efektiv, gjithëpërfshirës dhe transparent të Kornizës së Bashkëpunimit, do të krijohet një Komitet i Përbashkët Drejtues, i përbërë nga përfaqësues të qeverisë dhe UNKT-së, i bashkëkryesuar nga Kryeministri dhe Koordinatori i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim. Rezultatet Grupet e krijuara në përputhje me rezultatet, të plotësuara nga grupet tematike të punës për barazinë gjinore dhe të drejtat e njeriut, do të mundësojnë përmirësimin e koordinimit, programimit të përbashkët dhe këshillimit të politikave të integruara. Raporti vjetor i Rezultateve do të jetë dokumenti kyç për të rishikuar progresin, për të identifikuar boshllëqet në burime dhe për të nxitur partneritete më të forta për të arritur objektivat deri në vitin 2025. Korniza e Bashkëpunimit do të vlerësohet në vitin e saj të parafundit.

Partneritetet do të jenë çelësi i zbatimit të kësaj Kornizë Bashkëpunimi dhe do të udhëhiqen nga vlerat dhe parimet e përbashkëta, si dhe nga angazhimi ndaj SDG-ve dhe do të realizohen nëpërmjet angazhimit të Kombeve të Bashkuara me institucionet qendrore vendore, ministritë e linjës, organizatat e shoqërisë civile, organizatat rajonale. si dhe partnerë shumëpalësh dhe dypalësh. Korniza e Bashkëpunimit është gjithashtu e lidhur ngushtë me Kornizën Strategjike të Integruar të Kombeve të Bashkuara (ISF), duke lidhur bashkëpunimin për zhvillim të Kombeve të Bashkuara me shtyllën e saj të paqes dhe sigurisë.

Aktualisht, vetëm 51 për qind e kornizës zhvillimore të Kosovës është në përputhje me objektivat e SDG. Financimi i qëndrueshëm dhe monitorimi i përmirësuar i të dhënave do të lejojë një zbatim më efikas të vizionit të Kosovës për një të ardhme më të mirë, më të qëndrueshme për të gjithë dhe do të avancojë progresin drejt Agjendës 2030. Është paraparë që Korniza e Bashkëpunimit të luajë një rol kyç në mbështetjen e Kosovës për arritjen e objektivave të SDG-së dhe, në këtë mënyrë, gjatë Dekadës së Veprimit të përmbushë Agjendën 2030 për Zhvillim të Qëndrueshëm.